avant l'aube / πριν το χαραμα

Πριν το χάραμα μονάχος εξεκίνησα,

αχ, και στο πρώτο μας το στέκι

την αυγούλα γύρισα.

Αν και άλλη με είχε μπλέξει με καμώματα,

αχ, σ' αγαπώ κι ήρθα κοντά σου

πριν τα ξημερώματα.

Πριν ακόμα σβήσουν τ' άστρα εξεπόρτισα,

αχ, να ξανάβρω τα δύο χείλη

που ποτέ δεν χόρτασα.

Avant l'aube

avant l'aube, seul, je suis revenu
Ah, au lieu de notre premier rendez vous
A l'aube, je suis revenu.

Et si avec cette autre capricieuse je sors
Ah, je t'aime et je suis revenu à toi
Avant le point du jour.

Je suis parti, avant que s'éteignent les étoiles
Ah, retrouver les deux lèvres
Dont je ne suis jamais rassasier.

Zeïbekiko de Papaïoannou, 1949

dimanche nuageux / συννεφιασμενη κυριακη

Συννεφιασμένη Κυριακή,

μοιάζεις με την καρδιά μου,

που έχει πάντα συννεφιά,

Χριστέ και Παναγιά μου.

Είσαι μια μέρα σαν κι αυτή

πού 'χασα τη χαρά μου,

συννεφιασμένη Κυριακή,

ματώνεις την καρδιά μου.

Όταν σε βλέπω βροχερή,

στιγμή δεν ησυχάζω

μαύρη μου κάνεις τη ζωή,

και βαριαναστενάζω

Rembetiko de Vassilis Tsitsanis, 1948.

Dimanche nuageux
Tu ressembles à mon cœur
Toujours assombri
O Christ et Sainte Mère !

Tu es comme ce jour
Où j'ai perdu ma joie
Dimanche nuageux
Tu fais saigner mon cœur

De te voir pluvieux
Ne me donne de repos
Tu me fais la vie noire
Et je soupire

lyre du Pontos

Musée des instruments, Athènes

εχασα μαντηλι

ΈΧΑΣΑ ΜΑΝΤΗΛΙ Μ' ΕΚΑΤΟ ΦΛΟΥΡΙΑ
ΜΟΥ’ΠΑΝ ΠΩΣ ΤΟ ΒΡΗΚΕ ΜΙΑ ΜΠΟΥΡΝΟΒΑΛΙΑ

ΔΩΣ' ΜΟΥ ΤΟ ΜΑΝΤΗΛΙ, ΚΡΑΤΑ ΤΑ ΦΛΟΥΡΙΑ
ΜΟΥ ΤΟ’ΧΕΙ ΚΕΝΤΗΣΕΙ ΜΙΑ ΜΥΤΙΛΗΝΙΑ

ΔΕΝ ΜΟΥ ΤΟ ΧΑΡΙΖΕΙΣ, ΔΕΝ ΜΟΥ ΤΟ ΠΟΥΛΑΣ
Τ’ΟΜΟΡΦΟ ΜΑΝΤΗΛΙ ΠΟΥ ‘ΧΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕ ΤΥΡΑΝΝΑΣ

ΟΥΤΕ ΤΟ ΧΑΡΙΖΩ, ΟΥΤΕ ΤΟ ΠΟΥΛΩ
ΜΟΝΟ ΘΑ ΤΟ ΕΧΩ ΝΑ ΣΕ ΤΥΡΑΝΝΩ

Chanson traditionnelle

j'ai perdu le mouchoir à cent florins
on m'a dit qu'une bournovaliote l'avait trouvé

donne moi le mouchoir, prends l'argent
une femme de Méthylène me l'a brôdé

tu ne me l'offres pas, ni ne me le vends
le beau mouchoir que tu as et me fais souffrir

je ne l'offre pas, ni ne le vends
mais pour l'avoir je te tourmenterai

η τρατα μας η κουρελου

Να το ’ξερεν η μάνα μου πως είμαι μες στην τράτα
θα μου ’στελνε τα ρούχα μου και την παλιά μου βράκα

Η βάρκα μας γκιόσα, η κoυρελoύ γκιόσα
Βρε πότε εδώ γκιόσα, και πότε αλλού γκιόσα
Γιαλέλι μ’, γιαλέλι μ’, γιαλέλι μ’, γεια χαρά
Γιαλέλι μ’, γιαλέλι μ’, γιαλέλι μ’, γεια χαρά σας βρε παιδιά

Απ’ τ’ Αϊβαλί κινήσαμε και πάμε για την Τούντα
στο δρόμο που πηγαίναμε μάς έπιασε φουρτούνα

Η βάρκα μας γκιόσα, η κoυρελoύ γκιόσα
θέλει κουπιά γκιόσα, θέλει αρμούς γκιόσα
Γιαλέλι μ’, γιαλέλι μ’, γιαλέλι μ’, γεια χαρά
Γιαλέλι μ’, γιαλέλι μ’, γιαλέλι μ’, βρε σ’ αυτό το μαχαλά

Από τη Σμύρνη φύγαμε μπαρούτι φορτωμένοι
κι ο καπετάνιος φώναζε Αγάντα μεθυσμένοι

Η βάρκα μας γκιόσα...

Chanson traditionnelle

Si ma mère avait su que je suis sur le chalûtier
elle m'aurait envoyé mes vieux vêtements et sous tifs

Notre bateau la vieille carcasse, la vieille bicoque usée
Et bien, vieille carcasse, que l'on aille ici ou ailleurs

Ialeli, au revoir !
Ialeli, au revoir les gars !

Nous sommes partis d'Aïvoli, nous partons pour Tounda
Sur la route où nous allions, la tempête nous a pris

Notre bateau la vieille carcasse, la vieille bicoque usée
La carcasse manque de rames, la carcasse manque de voiles

Ialeli, au revoir !
Ialeli, bien le bonjour au quartier !

Nous sommes partis de Smyrne chargé de poudre
Et le capitaine a crié : vous êtes ivres, pardi !

Et si ma mère demande ce que j'ai fait sur le chalutier
Dîtes lui que la crasse de mes vêtements je l'ai épouillé.